Öksürük bir hastalık değil, belirtidir

Öksürük; postenfeksiyöz (enfeksiyon sonrası gelişen öksürük), astım, reflü gibi hastalıkların yanı sıra; akciğer kanseri, tüberküloz ve KOAH gibi yaşamı tehdit eden sorunların da nedeni olabilir. Bunun yanında bazen tek başına sigara kullanımı da kronik öksürüğe yol açabilir.

2 haftayı geçen öksürüğün nedeni araştırılmalı

Ortalama 4 haftayı geçtiğinde uzun süreli, 8 hafta sürdüğünde ise inatçı yani “kronik” olarak adlandırılır. Sıklıkla sinüzit, grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarını takiben ortaya çıkar. Bu hastalıklardan sonra oluşan öksürük ise postenfeksiyöz öksürüktür. Ortalama 2-3 ay devam edebilir. Ancak yine de gribal enfeksiyona yakalanan hastalarda ortalama 2 hafta süresince geçmeyen öksürük şikayeti söz konusuysa, mutlaka doktor kontrolünde bunun nedeni araştırılmalıdır.

Astım hastalarında kronik hale gelebilir  

Kronik inatçı öksürüğün en sık nedenlerinden biri de astım hastalığıdır. Astım hastalığı normalde hırıltı, göğüste sıkışma, nefes darlığı ve öksürük ile kendini gösterir. Ama astım hastalarının bir kısmında tek bulgu geçmeyen uzun süreli öksürükte olabilir.

Reflünün ilk belirtisi olabilir

Kronik öksürük, gastro özofageal reflü hastalarında da sıklıkla ortaya çıkmaktadır. Midedeki asidin yemek borusuna kaçmasına reflü denmekte ve hastaların bir kısmında bu asit üst solunum yolları ile akciğerlere kadar kaçmaktadır. Bu asit kaçışına bağlı olarak öksürük oluşabilmektedir. Hastalar tarafından benimsenmese de inatçı öksürük aslında sık karşılaşılan bir reflü belirtisidir. Klinik çalışmalarda kronik öksürük görülen reflü hastalarının yaklaşık  % 50’sinde klasik reflü belirtileri olmaksızın reflüye bağlı öksürük görülebilmektedir.  Bu nedenle 4-8 haftayı geçen inatçı öksürük, hastaların mutlaka reflü yönünden de değerlendirilmesini gerektirir.

Akciğer kanseri belirtisi olabilir

Akciğer kanseri en sık görülen kanser türü olup, aynı zamanda en fazla ölüme yol açan kanserdir.  Erkek hastalığı olarak düşünülen ancak sigara kullanımının artması ile birlikte kadınlarda da sıklığı meme kanserinin önüne geçen akciğer kanserinin en önemli nedeni sigara kullanımıdır. Akciğer kanserini haber veren öksürük, özellikle sigara içimine bağlı olarak değerlendirildiğinde hastalığın tanısında gecikmelere yol açmaktadır. Bu nedenle sigara içiliyor olsa bile, müzmin öksürüklerin mutlaka doktor tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Tanı için detaylı muayene ve tetkikler yapılmalı

Uzun süre devam eden inatçı öksürüğü bulunan hastaların öyküsü alınmalı ve sorunun nedeninin belirlenebilmesine yönelik tetkikler yapılmalıdır. Bazı kan tetkikleri, akciğer grafisi solunum fonksiyon testleri ilk aşamada yapılabilir. Bunların dışında gerekli görüldüğü takdirde ise akciğer tomografisi, sinüzit yönünden değerlendirme, bronkoskopi gibi ileri tanısal yöntemler yapılabilir.